محله رضائیه یکی از محلههای قدیمی منطقه5 مشهد است که مرور تاریخش حکایت از آن دارد که این محله مذهبیهای زیادی را در خود جای داده و وجه دینی و مذهبیاش بر جنبههای دیگر آن غلبه دارد. به همین سبب این محله در ایام محرم و صفر از محلههای شلوغ به شمار میرود و هنوز که هنوز است چراغ هیئت قدیمی آن در این ایام روشن و پذیرای عزاداران ابا عبدالله الحسین(ع) است.
هیئت مردمی مسجد امام رضا(ع) در این محله مصداقی بر این سخن است. هیئت قدیمی که در دو ماه محرم و صفر شور حسینی در آن به پاست و شش دهه عزاداری میکنند. سه دهه ماه محرم و سه دهه ماه صفر. مجلسی بیریا که همیشه بعد از نماز مغرب و عشا آغاز میشود و پس از سخنرانی کوتاه و نوحهخوانی، حاضران دسته جمعی زیارت عاشورا میخوانند و بعد هم با آبگوشت پذیرایی میشوند. مجلسی که حتی کودکان اهل تسنن محله هم گاهی میهمان سفره آن هستند. این محفل حسینی در روزهای پایانی ماه صفر، حال و هوای دیگری دارد.
اذان مغرب تمام میشود و چند ردیف از همسایهها پشت سرامام جماعت مسجد به نماز میایستند. در پایان دعای فرج را میخوانند. همه چیز ساده و بیریا و صمیمی است، آدمهایی که عموما همسایه هستند و همدیگر را خوب میشناسند بعد از نماز با هم چاقسلامتی دارند و از حال هم جویا میشوند. حاضران روی صندلیهای دور تا دور مسجد مینشینند و پس از مکثی کوتاه سخنرانی روحانی مسجد آغاز میشود.
حمید صفری، عضو شورای اجتماعی محله رضائیه و از افراد فعال مسجد درباره این مراسم عزاداری میگوید: «همه افراد فعال محله از پیشکسوتان، کاسبها، اعضای بسیج و... پای کار هستند. از وقتی بچه بودم یادم هست که این مراسم همیشه برگزار میشده اما حالا کمی تغییر کرده است. قبلا هیئتهای محله هر کدام مسئولیت برگزاری مراسم یک دهه را به عهده داشت. اما حالا هیئتها برای خودشان حسینیه دارند. البته هنوز هم بعضی هیئتها مشارکت دارند و هزینهها را برعهده میگیرند، مثلا دهه اول را هیئت حسین(ع) مظلوم رضائیه متقبل شده است.
دهه دوم را یکی از هم محلیها یعنی به نام محمدرضا خراشادیزاده به یادبود همسر مرحومشان خانم اعظم خراشادیزاده متقبل شدهاند. دهه سوم به عهده هممحلهای دیگرمان حسین رحیمیفر، دهه چهارم شهربان دهقان و دهه پنجم به نام احمد مکتبدار است.»
پایگاه مقاومت بسیج محله رضائیه به نام شهید محمد منتظری است که دفترش در همین مسجد است. محمد سیستانی، فرمانده پایگاه بسیج محله، هم در ادامه توضیح میدهد: «تمام هزینهها به عهده بانی نیست و مردم هم کمک میکنند.»
او میگوید: «همه آقایان و خانمهای بسیج در برگزاری مراسم مشارکت دارند. اینجا همه یکی و خادم هستیم.» سینی چای دائم دورگردانده میشود تا کسی تشنه نماند. غلامرضا معصومیان سن و سال زیادی دارد اما هر سال میآید و اینجا از مهمانها با چای پذیرایی میکند.
او میگوید: «کمک به خلق است و رضای خدا را هم در پی دارد. کار دیگری از دستم برنمیآید بهجز همین کارهای کوچک. در زمان جنگ که شهادت نصیبمان نشد. از امام حسین(ع) میخواهم روز قیامت شفاعت ما را هم بکند.»
تداوم برگزاری مراسم باعث میشود جوانها هم بیایند و مجلس پرشورتر شود
کاظم چهکندی یکی از آشپزهای مسجد است و از افراد همیشه پای کار. او درباره تدارک برگزاری این مراسم میگوید: «آبگوشت غذای سالم و بابرکتی است. شبی 400نفر غذا میخورند و میبرند. شکر خدا همه راضی هستند و برکت دارد. غذای همیشگی مسجد ما آبگوشت است. مردم محله از برگزاری مراسم استقبال و حتی در تدارک و گرداندن مجلس کمک میکنند. تداوم برگزاری مراسم باعث میشود جوانها هم بیایند و مجلس پرشورتر شود.»
برای اطعام حسینی در این چند دهه هشت گوسفند قربانی شده است. حمید صفری میگوید: «خیری به نام بانو مریم بخش از کشور کویت دو گوسفند نذر کرد و برای تهیه غذای مسجد از گوشت نذریشان استفاده کردیم، دو گوسفند آقای خراشادیزاده، سه گوسفند برای شله از طرف هیئت ریزهخواران شاهزاده علی اصغر و یک گوسفند هم از طرف آقای قاسم میرزایی نذر شده است. گوسفندها همین جا توسط یکی از اهالی ذبح شده که در حال حاضر آشپز غذای این شبهاست.»
غدیر قصاب که از صبح مسجد میآید و تدارک شام را میبیند و شبها هم تا آخرین نفر برای شستوشوی دیگها و ظرفها میماند میگوید: «هر روز صبح ساعت 10 به مسجد میآیم و با کمک بقیه برای پذیرایی از 400نفر برنامهریزی میکنیم. اگر مهمان کمتر آمد بقیه غذا نذری توزیع میشود. حبوبات را پاک میکنیم و گوشتها را میشوییم و غذا را از 12ظهر بار میگذاریم.
دو کمک دست نوجوان هم دارم به نام امیر علی و میثم که برای آمادهسازی غذا کمک میکنند. غذای امام حسین(ع) عطر، طعم و برکت دیگری دارد. همیشه با وضو هستم، به عشق آقا شروع میکنیم و خیلی خوشحالم که خدمتی از دستم برمیآید.»
رضا طوسی یکی از مهمانهای مراسم عزاداری است. او درباره این مراسم میگوید: «روضه، قرآنخوانی و قرائت زیارت عاشورا را به عزاداریهای امروزی ترجیح میدهم. برنامه اینجا بعد از نماز جماعت شروع میشود و خیلی طولانی نیست و تا آخر شب هم طول نمیکشد.»
داخل کاسههای ملامینه آبگوشتی مسجد نام بانویی مرحوم حک شده است. آقای صفری درباره آن توضیح میدهد و میگوید: «سید جعفر حسینی به یادبود همسرش، جمیله براتی 200کاسه آبگوشتخوری تهیه و نذر مسجد کرده است.»
بعد از سخنرانی مراسم نوحهخوانی و قرائت جمعی زیارت عاشوراست. مراسمی که حس و حالی خاص دارد. همگی زیارت عاشورا را با هم میخوانند و تکرار میکنند. با حسین مؤذنی امام جماعت مسجد که از منبر پایین آمده گپ و گفت کوتاهی دارم.
او که تازه دوماه است اینجا آمده است میگوید: «موکب مسجد با مشارکت اهالی محله در روز اربعین برپا شد. این موکب بین میدان 15خرداد و حرم مطهر امام رضا(ع) یکی از 40موکب پذیرایی بود. دهه آخر صفر هم قرار است اهالی محله هر کدام که شرایط دارند در پویشی به نام هر خانه یک زائر، میزبان زائران باشند؛ اسکانی رایگان و در شأن زائران امام هشتم(ع).»
در بخش بانوان مسجد هم مهمان زیاد آمده و چند بانو مشغول پذیرایی هستند. بتول غفوری یکی از بانوانی است که در قسمت خانمها کمک میکند و پذیرایی را برعهده دارد. علاوه بر او، معصومه ضیائی، محبوبه خداپرست و محبوبه قنبری هم در پذیرایی مجلس کمک میکنند. این خانمها همه هممحلهای و همسایه هستند و حدود 15سالی میشود که داوطلبانه کمک میکنند. خانم غفوری درباره مراسم میگوید: «علاوه بر محلیها بانوان زائر زیادی هم در مراسم حضور پیدا میکنند.»